Sinds 2009 is Pierre-Jean protestants pastoraal verzorger in het detentiecentrum van Châteaudun, in de buurt van Chartres. Als overtuigd christen kon hij zich vinden in een roeping bij het Leger des Heils, waarvan één van de opdrachten, in nagedachtenis van de stichter William Booth, als volgt wordt samengevat: “Zolang er nog mannen naar de gevangenis gaan, erin en eruit, erin en eruit, zal ik strijden!”
Laten we Pierre-Jean volgen tijdens één van zijn dagen in de gevangenis.
Op zondag begint de dag al vroeg. Het is amper 8 uur in de ochtend. Pierre-Jean en zijn echtgenote Géraldine laden de auto vol met het nodige materiaal (piano, een kleine tussendoortje…) voor de dienst die ze over een half uurtje zullen leiden in de gevangenis. De autorit is een gelegenheid om zich te focussen, uit te rusten en samen te bidden voor de bijeenkomsten van die dag. Deze pauze tussen het dagdagelijkse leven en de gevangenis is belangrijk. Het stelt hen in staat om alle beslommeringen opzij te zetten zich aan te passen aan het samenzijn met de gedetineerden.
Bij aankomst moeten ze bij de eerste deur aanbellen en wachten tot iemand voor hen opendoet. Tegenover deze wirwar aan beveiligde deuren waarvoor ze geduld wachten – vijftien in totaal – staat Pierre-Jean positief, sereen en rustig. Hij begroet zowel bewaker als gedetineerde met dezelfde aandacht en zonder vooroordelen.
Eenmaal aangekomen in de eredienstruimte moet de apparatuur worden opgesteld en worden de gevangenen verwacht.
“Elke keer is het een verrassing. Ze hebben alle nationaliteiten, afkomst en geloofsovertuiging,” zegt Pierre-Jean.
“Soms moeten we wachten tot het rustig wordt in het gevangeniscentrum, nog een extra uitdaging om dit sereen af te wachten. De eerste gevangenen arriveren. Pierre-Jean begroet hen persoonlijk. De dienst begint. “Je moet je woorden weten aan te passen aan recente gebeurtenissen, aan de opmerkingen van sommige mensen die niet aarzelen om te onderbreken en me op de proef te stellen. De aanwezigheid van het pastorale team verlicht vaak deze spanningen. Als aalmoezenier ben ik een vertegenwoordiger van God in de gevangenis, tussen de gedetineerden. Dat moet zichtbaar zijn in mijn gedrag. Het is een grote verantwoordelijkheid.” Aan het einde van de dienst, als het tijd is om naar de cellen te gaan, wordt het pastorale team vaak bedankt. Zij voelen zich zelf opgenomen in de gemeenschap tijdens dit rustgevend samenzijn.
Op verzoek van de gedetineerden brengt Pierre-Jean ook een bezoekje op aanvraag. Meestal vinden deze ontmoetingen plaats in de cel. “Als ik bij een cel aankom, klop ik op de deur en wacht tot ik uitgenodigd word. Ik neem de houding aan van Jezus die wacht om in het huis te worden uitgenodigd.” 2* Tijdens de detentie verandert het gedrag van de persoon en voelt hij zich vaak kinderlijk betutteld. Het is niet evident om hun blik te vangen. Pierre-Jean hecht bijzonder veel belang aan deze ontmoeting. Om open te staan voor anderen, moet je bereid zijn hen in de ogen te kijken, te aanvaarden zoals hij is.
Pierre-Jean voelt regelmatig de aanwezigheid van God aan zijn zijde achter die muren en gesloten deuren. Hij is er zeker van dat God hem bijstaat tijdens zijn bezoeken. Een gevangene in eenzame opsluiting vroeg hem eens of God hem, die verwerpelijke dingen had gedaan, kon vergeven en liefhebben. Pierre-Jean antwoordde hem met deze passage uit het Woord van God: “Kijk me in de ogen en ik zal het je zeggen. In de naam van Christus, als je tot inkeer komt, vergeeft Christus je”. 3* Op dat moment was de aanwezigheid van God duidelijk voelbaar. De jongeman was geschokt en hij veranderde zijn levenswandel.
Een volgeling van Christus zijn in de gevangenis is zelf geloven in wat je er verkondigt en een vredesapostel zijn in je gedragingen.
1* Gebed van St. Franciscus van Assisi.
2* De Bijbel, boek Openbaring, hfdst. 3 v. 20. Jezus zei: “Zie, ik sta aan de deur en klop. Als iemand mijn stem hoort en de deur opent, kom ik binnen en eet met hem en hij met mij.”
3* Mattheüs hoofdstuk 6 vers 12.
Interview van Cécile Clément
